Privacy

Privacy gaat over persoonsgegevens, en over een persoonlijke levenssfeer. Het gaat over anoniem en ongezien kunnen zijn.
Voor zover het over persoonsgegevens gaat maken we ons altijd weer druk over de tweede wereldoorlog en het risico dat groepen met bepaalde persoonskenmerken zomaar uit hun huis geplukt en vermoord kunnen worden. Die gedachtenlink met de jodenvervolging helpt wel om mensen te alarmeren, om duidelijk te maken dat het wel degelijk een probleem kan zijn als machthebbers over uitstekende registratiesystemen beschikken. Maar het helpt helemaal niet bij het bedenken wat nú de gevaren en problemen met persoonsgegevens, uitgebreide registraties en geavanceerde koppelingsmethoden kunnen zijn.
En die problemen zijn er. Van het mislopen van leuke kortingen tot het niet kunnen afsluiten van een hypotheek omdat je op een bepaalde manier in de registraties voorkomt. Van het niet naar de VS kunnen reizen tot het jarenlang doorbrengen in Guantanomo bay omdat je aan specifieke kenmerken voldoet. En hoe prettig is het om een op maat vormgegeven polis aangeboden te krijgen als je verzekeraar precies blijkt te weten hoeveel drank en sigaretten je bij Albert Heijn koopt, of je lid bent van een sportschool en hoe vaak je daar ook werkelijk komt, of je misschien wel eens veroordeeld bent wegens betrokkenheid bij voetbalrellen of belastingontduiking? Hoe komt mijn ziektekostenverzekeraar eigenlijk aan mijn digid?

Iedereen wil ook privacy in de zin van niet gezien, niet gehoord kunnen worden. Niet alleen als je zit te knetteren op de wc of als je seks hebt, als je in je neus peutert of als je je doucht, maar ook als je een avondje ongedwongen keuvelt met vrienden aan de eettafel. Je wil niet dat iemand je dagboek leest, of je brieven, of dat iemand met je meeluistert terwijl je aan het bellen bent. Het gaat niet alleen om situaties waarin je je zou schamen als iemand je zag, het gaat er vooral om dat je er thuis geen rekening mee hoeft te houden dat je bekeken wordt.

Risico’s van het verlies van privacy zijn er in overvloed. Bedrijven en overheden kunnen verkeerde conclusies trekken op basis van de kennis die ze hebben over iemand, mensen kunnen van allerlei diensten en rechten uit worden gesloten, individuele burgers kunnen makkelijk vermalen worden door ondoordringbare bureaucratische molens. Maar zelfs zonder die risico’s hoort het bij onze basale menselijke waardigheid dat we privacy hebben en dat we ons terug kunnen trekken in ons eigen domein, waar we zelf bepalen wie wat van ons te zien krijgt.