Democratie voor boeren

De regering wordt gesteund door meer dan de helft van de volksvertegenwoordigers. Onbegrijpelijk, zeker, maar het is wel een feit en iedereen die ook maar een greintje democratisch bloed in de aderen heeft zal het ermee moeten doen. Vreedzaam je ongenoegen uiten hoort er ook bij, maar blokkades, intimidaties en vernielingen zijn geen demonstraties.

Rustige Randstad

Geen stank van mest. Geen herrie van landbouwmachines. Geen tractoren die je van de weg duwen. Niet slippen over de rottende bietenbladeren. Geen raaigras wieden. Rond de stad is het stil, groen, fris. Fluitende vogels en het geruis van m'n wielen op het gladde asfalt zijn de enige geluiden, af en toe zoemt er een trein langs. Het water is schoon, ik ruik alleen hier en daar vis maar ik kan tot een meter diep kijken. Zonnestralen lijken vanaf een punt in de diepte te komen. Ik zie het kippevel op m'n bleke armen. Na afloop moet ik m'n fiets uit de brandnetels plukken en langs de hondedrollen manoevreren maar daar staan dan weer vrolijke vlindertjes tegenover.

O o Den Haag

 

Ik hou zo van mijn stad. Eten en kletsen op het zuiderstrand tot de zon met een noodgang achter de horizon verdwijnt. In een klein half uur met de wind mee met blote armen in de afkoelende lucht naar huis. Door de mooie wijken, elke keer valt weer een nieuw detail op of is er een fijne kroeg waar ik nooit binnen ben geweest. Glazen afdakjes met krullige steuntjes. Gladde fietspaden, kriskras fietsen. Zoveel groen. Overal fluitende vogeltjes en dan het laatste stuk door het Haagse Bos waar twee jonge jongens met belachelijk haar lopen te praten. Ik heb overal net groen en waar het rood is is toch geen verkeer. M'n eigen wijk is dan wel lelijk maar wel thuis.

Corona

Het leek me wel verstandig om maar weer te stoppen met handen schudden en zoenen, maar tjeempie wat is dat lastig! De wederzijdse verlegenheid als je geen hand geeft, de onhandigheid als iemand een er een boks of een elleboogje van maakt terwijl de ander juist een hand of een highfive wilde geven. Antropologen en biologen en psychologen kunnen het allemaal mooi vertellen, hoe sociaal mensen zijn en welke functies al die rituele aanrakingen hebben en hoe dat het sociale weefsel, de onderlinge verhoudingen, steeds maar weer versterkt. Allemaal waar en begrijpelijk maar pas als je ervan af probeert te zien ervaar je het echt. Hoe pijnlijk het is om een uitgestoken hand te weigeren. Meer dan onbeleefd.

Donaties aan Julia

De Oekraiense deltisten gebruiken de facebookvlieggemeenschap heel slim en intensief om donaties te werven voor de oorlog. Met Julia heb ik sowieso een wat inniger band dan met de meeste oosteuropese deltisten en sinds de Russische invasie hebben we een paar keer uitvoerig gechat. Dat kwam doordat ik twijfelde of het een goed idee was om de Russen uit te sluiten van wedstrijden, en later omdat ik haar zei dat haar fotoos extra goed werken. Ik heb dan ook grote bedragen overgemaakt, al was het maar omdat ze kort geleden mijn Covert harnas heeft gekocht en er best goed voor betaalde (via Sasha! Russisch!). Ik wil op dit moment geen geld verdienen aan een Oekraiense medepiloot.

Oorspronkelijk ging het geld naar allerlei zaken die mededeltisten aan het front of op ambulances nodig hebben, van warme sokken tot nachtkijkers en speciale helmen. We hebben zelfs auto's bij elkaar gedoneerd. Ik trok de grens bij wapens, daar voel ik me als particulier gewoon erg ongemakkelijk bij.

Maar nu moet ik toch iets met dat ongemak, want inmiddels post Julia bijna dagelijks kiekjes van dozen met munitie die met ons geld wordt gekocht. Ben ik nou gewoon hypocriet, dat ik wel hoop dat de Oekraieners door blijven vechten om de Russen zo veel mogelijk dwars te zitten, terwijl ik weet dat ze hun leven in de waagschaal stellen en ik was trouwens sowieso nooit zo oorlogszuchtig? Of is het terecht dat ik het wapentuig aan staten overlaat?

Toen ik als tiener nog pacifist was was het makkelijk, overzichtelijk. Ik vond destijds dat een land beter bezet kon worden (waarbij het ook toen al de Russen waren die het meest waarschijnlijk de bezetter zouden zijn) dan vechten. Toen er allerlei gruwelen in verre landen bestreden moesten worden verloor ik m'n pacifistische geloof en aarzelde ik steeds meer of je wel altijd en overal tegen defensie zou moeten zijn. En nu kan ik niet meer om de consequentie heen: als je meent dat Oekraieners zich met wapens tegen de Russen moeten verdedigen dan moet je die wapens ook wel leveren.

Het blijft ongemakkelijk.

Woke

Seksisme en racisme zijn niet alleen funest voor de slachtoffers maar ook voor de gepriviligeerden. Om morele redenen: seksisten en racisten zijn hufters en horken in plaats van respectabele medeburgers. Maar ook om de democratie. Vrede, vrijheid en recht zijn uiteindelijk gebaseerd op de notie dat mensen fundamentele rechten hebben omdat ze mens zijn. Het mens zijn, zonder verdere kwalificaties, geeft een ieder recht op faire behandeling en op universele rechten van de mens. Als je aan voorwaarden moet voldoen om aanspraak te maken op vrijheidsrechten, zoals wit of man zijn, is de democratie geen echte democratie. Het wordt een apartheidsstelsel en dat is een schijndemocratie. Weg vrede, weg vrijheid. De slachtoffers van vandaag zouden de heersers van morgen kunnen zijn. Gelijkheid biedt vrijheid en onrecht veroorzaakt geweld.

Het zal niet helpen om racisme te bestrijden. De meeste mensen zijn niet heel gevoelig voor principiele argumenten. Maar wat zeker ook niet helpt is het beschuldigen van alles en iedereen van (onbewust) racisme, of het in wilde weg eisen van herstelbetalingen voor leed dat de voorouders van de ene Nederlander de voorouders van een andere Nederlander hebben aangedaan. Wie het morele gelijk claimt op basis van huidskleur of gender begaat dezelfde vergissing als de discrimineerders. Gesprek wordt er onmogelijk door. Zelfreflectie, empathie en ontvankelijkheid voor andere perspectieven raken beschadigd doordat wie beschuldigd of gediscrimineerd wordt automatisch in een verdedigingsmodus schiet.

We zullen collectief steeds opnieuw onze sociale en morele normen moeten bepalen. Dat kan alleen met acceptatie van diversiteit binnen dat collectief. Diversiteit op alle dimensies, ook diversiteit in opvattingen en idealen. De harde morele, sociale, juridische en politieke grens waarbinnen we de vrijheid hebben om dat te doen is die van de gelijke aanspraak op fundamentele rechten en respect voor mensen omdat ze mensen zijn.