Een korte discussie met een Russische kennis, die me
vroeg hoe ik wist dat Kim Jong Il een akelige dictator is terwijl ik nooit in
Noord-Korea ben geweest, zette me opnieuw aan het denken. Over de vraag hoe je
eigenlijk weet of je wel goed geïnformeerd bent, in een wereld waarin vrijwel
alle informatie uit de tweede of derde hand hebt. Hoe weet je of de
berichtgeving van de media betrouwbaar en correct is? Je kent de journalisten
niet, je kan zelf niet verifiëren of berichten kloppen, je weet niet of alle feiten
wel zijn meegewogen en of de redactie meer met propaganda dan met informatie
bezig is.
Ik vermoed wel dat een Rus slechter geinformeerd is dan
ik maar ik kan het op geen enkele manier hard maken. Waarom zou hij mij moeten
geloven als ik beweer dat onze media wel en de hunne niet vrij en kritisch en
maximaal neutraal zijn? Mijn beeld van Rusland en de persbreidel daar is
volledig gebaseerd op artikelen in onze pers. Hij zal zeker stellen dat de
Nederlandse pers net zo goed onbetrouwbaar kan zijn.
Toch geloof ik in onze vrijheid en geïnformeerdheid.
Dat baseer ik op de variatie aan media en meningen waartoe ik toegang heb. En
op het feit dat machthebbers en autoriteiten in onze media kritisch bevraagd
worden. En op de openbaarheid over wat journalisten onderzocht hebben en hoe ze
hun onderzoek hebben gedaan. En op de ruimte die geboden wordt aan tegenspraak
en wederhoor. En op wat ik weet over de belangen en waarden die verschillende partijen
hebben, en mijn opvoeding die me daarop alert gemaakt heeft.
Mijn vertrouwen heeft dus weinig met de inhoud van het
nieuws te maken, maar is volledig gebaseerd op de randvoorwaarden en processen
waarbinnen het nieuws aan mij wordt gepresenteerd. Ik weet niet zo veel over
Noord-Korea, maar volgens mij stelt Kim Jong Il heel andere voorwaarden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten