Het schijnt dat je een crisis op moet vatten als kans, maar de corona lijkt me een crisis van gemiste kansen. Nou was er alle aanleiding, en enorm draagvlak, voor de grote veranderingen (‘transities’ zeggen ambtenaren) waarvan we al jaren weten dat ze nodig zijn. In het klein: als musea en bibliotheken open waren gebleven (wat goed kon want ze kunnen heel goed de afstand tussen bezoekers beheersen) had heel Nederland ontdekt dat er meer vertier is dan kroeg of pretpark. Steun voor ondernemers had misschien iets meer gedifferentieerd kunnen worden naar publieke waarde in plaats van omzet. Natuurlijk steun je liever boekhandels dan de Action, liever kappers dan sekswerkers.
En groter: we hadden nu wel eens kunnen gaan praten over een basisinkomen in plaats van sociale zekerheid en miljardensteun. Of over het betalen voor de onwenselijke neveneffecten (ik geloof dat economen het dan over ‘externaliteiten’ hebben) van een bedrijf. Of over het waarderen en mogelijk maken van maatschappelijk cruciale beroepen in zorg, onderwijs, politie en brandweer, openbaar vervoer, ict, duurzame landbouw, techniek, transport en dergelijke. Waarom moet ons belastinggeld naar reisbureaus en schoonheidsspecialisten?
We hadden ons ook alvast eens kunnen herbezinnen op een maatschappij voor ouderen. Nu schrikken we er van dat er steeds meer mensen steeds ouder worden. We dwingen ze zo lang mogelijk – meestal alleen – met hulp van buren en kinderen thuis te blijven en als het echt niet meer gaat stoppen we ze in verzamelgebouwen om op hun dood te wachten. Allerlei alternatieve woon- en leef- en zorgvormen zijn voor de meeste mensen onbereikbaar, omdat er onvoldoende geschikte gebouwen voor zijn, omdat de regelgeving iedereen financieel straft die ‘samenwoont’, omdat veel zorg niet in wijken en dorpen beschikbaar is.
Om over milieu, biodiversiteit en energie nog maar te zwijgen. Al dat gewandel en drie dagen schaatsen zullen toch ook enige impact hebben op het besef van de waarde van natuur?
Maar nee, onze regering komt niet verder dan de enkelvoudige dimensie van ‘streng’ tot ‘versoepeling’. Alles moet zoveel mogelijk bij het oude blijven en waar dat problemen oplevert is het beleid: pappen en nathouden. Als je geen visie hebt vóór de crisis losbarst, als je geen idee hebt over waar het naar toe zou moeten met het land, dan is een crisis geen kans om je visie om te zetten in beleid maar een drama waarin je probeert de schade zoveel mogelijk te beperken. Zonde.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten