Dooie inbreker

Volgens mij heeft Teeven geen onvertogen woord gezegd. Het is goed dat mensen die zich tegen een inbreker verdedigen niet standaard worden gearresteerd. En het is het risico van de inbreker om te overlijden.
Met beide uitspraken ben ik het helemaal eens, en ik geloof er niks van dat het wordt opgevat als vergoelijking van eigenrichting en overdreven geweld. Sterker nog, ik vind geweld bij zelfverdediging niet gauw overdreven. Het lijkt me voor gewone mensen, die nooit in hun leven met fysiek geweld in aanraking komen, ontzettend bedreigend en misschien wel traumatisch om geconfronteerd te worden met een inbreker en met de ervaring van een gevecht. Ik ben zelf een tijd zo bang geweest voor een stalker, dat ik met een groot mes naast m’n bed sliep en mezelf iedere avond oppepte om dat mes ook echt, zonder aarzelen, te gebruiken als de man zou binnendringen. Mijn strijdbaarheid kwam niet door aanmoedigingen van rechtse politici, maar ik wilde gewoon niet als een mak schaap slachtoffer worden van een griezelige gek. Het was meer een kwestie van waardigheid dan een juridische vraag of ik het recht zou hebben om geweld te gebruiken.

Toch vind ik het kwalijk dat Teeven z’n uitspraken doet. M’n eerste gedachte was “moet dat nou?” en meteen bedacht ik: ja, dat is de manier waarop types als Teeven politiek bedrijven. Iets zeggen waar vrijwel iedereen het mee eens zal zijn en wat enorm stoer staat, dat is lekker makkelijk scoren. En verdomd, het lukt de tegenstanders volstrekt niet om nuance en complexiteit zo te reduceren dat iemand begrijpt waarom ze bezwaar maken.
Maar het bezwaar is terecht. Een politicus, en zeker een bestuurder, en dan al helemaal eentje die justitie in z’n portefeuille heeft, zou leiderschap moeten tonen. Dat betekent: verantwoord handelen, in dit geval: geen uitspraken doen over een misdrijf dat nog in onderzoek is. Daar hebben we een heel uitgewerkt systeem van rechtshandhaving en rechtstoepassing voor: politie die de feiten onderzoekt, een OM dat beoordeelt of er sprake is van strafbare feiten, advocaten die beschuldigden verdedigen en rechtzittingen waar schuld en straf worden vastgesteld. Dat is een complexe procedure, veel ingewikkelder dan standaard iemand opsluiten of juist vrijspreken. Het is zo complex om recht te doen aan alle maatschappelijke belangen en waarden, en niet alleen aan het simplistische instinct van de verdediging van je huis.