i governance

We hebben in Nederland geen beleid om met de informatiesamenleving om te gaan. Wetenschappers stellen vast dat er een isamenleving is, activisten maken zich druk over misbruik van informatie, brave burgers zijn verontrust over nieuwe criminaliteit, bedrijven stellen hun winsten veilig en politici hopen op gigantische efficiencywinsten. We steken een afwachtende paraplu op tegen big data, privacy, internet governance, cyberspace, web 2.0 en internet-van-de-dingen, en hebben geen idee waar we iets van moeten vinden, laat staan wat we dan moeten vinden. Dus laten we alles maar op z’n beloop, reageren we ad hoc op gebeurtenissen en wennen we aan de bestaande omgeving alsof het de van god gegeven natuurlijke werkelijkheid is.

Binnen één ministerie kunnen makkelijk mensen full time werken aan slimme digitale toepassingen waardoor we minder publiek geld uitgeven, terwijl andere mensen privacywetgeving herschrijven en weer anderen opsporingsbevoegdheden regelen om boeven te vangen. Die verschillende ambtenaren proberen allemaal oprecht het algemeen belang te dienen, maar ze zitten elkaar in de weg. Zolang er geen regering met een integrale visie is op de manier waarop we een informatiesamenleving willen zijn, volgens welke logica we willen leven en wat we kernwaarden van de samenleving vinden, blijven enthousiastelingen en onheilsprofeten elkaar bestoken. Met internetvrijheid, digitale rechten, cybersecurity, auteursrechten, netneutrality en hosting aansprakelijkheid.

Toen de wereld industrialiseerde, was het ook moeilijk om de onderklasse tegen uitbuiting te beschermen, het zedelijk welzijn in de steden te behouden, de gezondheid van fabrieksarbeiders te garanderen en ook nog milieu, natuur en ruimte onaangetast te laten. We zijn er nog steeds niet uit. Maar sociale gelijkheid bleek wel een kernwaarde, en toen dat éénmaal in orde was maakten we ons druk om het milieu. De zeden delfden het onderspit maar niemand vond dat erg.

Ook nu weer zouden de sociale waarden voorop moeten staan: vrijheid, gelijkheid, gemeenschap. Sinds de franse revolutie weten we dat het helpt om mensenrechten te respecteren, en gemeenschapsdoelen als veiligheid en welvaart daaraan ondergeschikt te maken. Geen internetfilters dus, geen censuur, geen brede afluisterpraktijken en zelfbeschikkingsrecht voor burgers. En een overheid die niet systemen opdringt, maar ons beschermt tegen criminelen en de bovenmatige macht van multinationals.