Ik ben moe en een beetje verdrietig: van tien naar drie zetels! Nadat ik van vier tot één uur ’s nachts m’n piepkleine bijdragetje heb geleverd aan de democratie. 993 kiespassen en 992 stembiljetten, dat werd hertellen en hertellen en daardoor werd de verwarring steeds groter zodat we weer opnieuw moesten beginnen. Toch blijf ik tegen de stemcomputer. Wat we nu deden was zorgvuldig, direct controleerbaar en voor iedereen te begrijpen. Het was duidelijk zichtbaar dat iedere stem even zwaar telt, en dat dus iedere kiezer er toe doet.
Stemlokaal 622, in de hal van de Haagse Hogeschool, is wel de leukste plek om tot de sluiting te zitten denk ik. Alle kleuren en vormen, outfits, leeftijden en gezichtsuitdrukkingen komen langs. Hoofddoekjes hangbroeken bloemetjesjurken en stropdassen, best veel mensen die meldden dat ze voor het eerst kwamen en niet goed wisten hoe het moest. Mensen die blij opgelucht keken als ze ons ‘ok’ kregen, veel mensen die er vrolijk van werden om te stemmen. Heel veel hele prachtige jongeren, en twee hele stoere breedgeschouderde knullen die hun haar recht omhoog hadden geplakt, zo zoet. Wij waren als stembureau erg streng, stuurden een ventje naar huis omdat z’n rijbewijs uit Aruba kwam en dat stond niet in ons legitimatieboek. Peuters mochten niet mee naar het stemhok, een paar politie-agenten maakten bezwaar tegen de docent staatkunde die alles fotografeerde. Ik dacht terug aan de eerste verkiezingen in Nepal waar ik als observer zag hoe het daar aan toeging: minderjarigen die kwamen stemmen, twee of drie mensen in hokjes met gordijntjes zodat je niet kon zien wat zich daar afspeelde, militairen die de orde handhaafden, drommen en drommen mensen die met de inkt nog op een vinger als bewijs dat ze al gestemd hadden, het gewoon nog een keer kwamen doen. Rammelende bussen die naar onduidelijke lokaties werden vervoerd, geen zicht op het tellen. En dan wij, die weigerden om bijna-blinde dames te wijzen waar Samson stond, echtgenoten maanden enige afstand te bewaren, giebelende vriendinnen wegjoegen.
Ik vind het prachtig, er wordt een meer dan uitstekende vergoeding betaald (daarom zitten de meeste stembureauleden er niet uit idealisme; onze academisch geschoolde plv. voorzitter had geen idee wat een lijsttrekker of een voorkeursstem was en maakte daardoor fouten bij het turven, de behoofddoekte leden hadden de pest aan ‘witte neger’ Markouch en de hindoestaan ‘had niks met politiek’), en je maakt zichtbaar dat mensen vertrouwen kunnen hebben in het proces. En dan kwam Ruud ook nog precies op het moment dat mijn pauze begon, helemaal gezellig. Volgende keer doe ik het weer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten