Consumptiepolitiek

Een ontevreden burger laat weten dat hij niet zal gaan stemmen, want er is “geen een partij die het helemaal met mij eens is”. Politieke partijen als kledingmerken: je moet de kiezer pleasen en aan goeie marketing doen, anders word je afgestraft met stemverlies. Daar krijg je one issue- belangen- en doelgroeppartijen van. Partij voor de dieren, partij voor het milieu, partij voor de laagbetaalden, partij voor de ouderen, partij voor allochtonen, partij voor de ontevredenen. Consumentenpartijen die alleen maar eisen, macht proberen te verkrijgen om een groter stuk van de koek onder hun achterban te kunnen verdelen. Hoe de koek gebakken wordt doet er niet toe.

Uiteindelijk is er alleen maar koek om te verdelen als het land bestuurd wordt. Als er partijen zijn die verschillende ideologieën hebben, verschillende opvattingen over hoe je welvaart, vrede en eerlijkheid krijgt, maar die dezelfde idealen hebben. Vrijheid, gelijkheid, vrede. Of vrijheid betekent dat je alles mag doen waar je niemand mee lastigvalt, of dat het betekent dat niemand je willekeurige beperkingen op mag leggen alleen maar omdat hij meer macht heeft dan jij, is dan wel een kwestie van ideologisch verschil, maar hoe je het ook interpreteert: er is een onafhankelijke rechtspraak nodig om willekeur te voorkomen. Niet alleen diegenen die macht hebben, hebben recht op vrijheid.

Ook over gelijkheid denken verschillende ideologen verschillend. Moet iedereen hetzelfde zijn, gaat gelijkheid over gelijke rechten voor iedereen, of is het een kwestie van herverdeling tussen sociale klassen? Je hebt er politiek voor nodig om koers te zetten: hoe worden kansen en middelen verdeeld?

Vrede is het minst omstreden: de afwezigheid van de kans dat iemand slachtoffer wordt van geweld. We hebben staatsmacht om ons te beschermen, tegen agressieve buitenlanden, tegen terroristen, tegen criminelen en tegen gewelddadige familieleden.

Al die consument-kiezers die voor hun eigen belang eerst gaan, vergeten dat hun belangetjes een bodem nodig hebben. Politieke partijen mogen wijd uiteenlopende verschillen van opvatting hebben over verdeling en toedeling, over prioriteiten en over normen, maar ze moeten niet de fundamenten onder democratie en rechtsstaat ondergraven. Dan zakken we met z’n allen door de grond.