maandag 21 september 2015

Ambtelijk vakmanschap



Gelijke behandeling, daar komt bureaucratie van. En bureaucratie leidt tot het primaat van regels boven mensen. Bureaucraten zijn niet in staat om zich aan te passen aan specifieke omstandigheden, om creatief oplossingen te verzinnen en verschillende partijen tevreden te stellen. Bureaucratie, daar komt een ervaring van willekeur van. Een vicieuze cirkel is geboren.

Daarom is het goed dat het echte primaat dat van de mensenrechten is; aan een persoon verbonden rechten die vrijwel absoluut gelden. Je moet goede redenen hebben om inbreuk op zulke rechten te maken, en dan nog moet de inbreuk ook procedureel  in orde zijn – regels ten dienste van mensen. Het ‘absolute’ van mensenrechten dwingt functionarissen tot het maken van grondige afwegingen: waarom moet deze regel in dit geval op deze manier worden toegepast, zou er een minder zware manier zijn om hetzelfde doel te bereiken, hoe voorkomen we dat de burger om wie het gaat zich tegen de overheid keert?

Dat is ambtelijk vakmanschap, belangrijke afwegingen maken. Niet alleen van het hogere belang van gelijke behandeling versus de individuele belangen van een burger, of van het ‘algemeen belang’ versus mensenrechten. Er zijn nog heel veel meer afwegingen die gemaakt moeten worden, van kosten en baten, van politieke versus bureaucratische wenselijkheid, van juridische eenvoud versus uitvoerbaarheid enzovoort.

Om te kunnen wegen moet je meten. Welke belangen staan er op het spel, wie wil wat, wat zijn de effecten van het ene of het andere? Er is veel kennis nodig, waarop afwegingen en overwegingen kunnen worden gebaseerd zodat er weloverwogen, responsief beleid kan worden gemaakt. Beleid dat het algemeen belang dient, tegemoet komt aan individuele wensen en kenmerken, zich flexibel voegt naar verschillende contexten en waarover besluitnemers en toepassers zich kunnen verantwoorden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten