Geheimen

Ik snap iets niet. Hoe wordt de minister die verantwoordelijk is voor de geheime dienst, gecontroleerd als er een absoluut verbod is op het delen van informatie met betrekking tot de commissie-stiekem? Het kan dan wel zo zijn dat aan de fractievoorzitters allemaal geheimen worden verklapt, maar hoe, door wie, kan een minister ter verantwoording worden geroepen als een paar van die fractievoorzitters vinden dat de geheime dienst onrechtmatig heeft gehandeld? Als er ééntje tegen z’n fractiegenoten vertelt dat er onoirbare dingen zijn gebeurd, is ie nota bene strafbaar! Dus wie gaat het vertrouwen in de minister opzeggen, toelichten waardoor hij het vertrouwen is kwijtgeraakt, en zo een Kamermeerderheid achter zich krijgen?

En trouwens, waarom moet echt alles rond geheime diensten geheim zijn, tot en met de vergaderdata van de commissie-stiekem? Hoe gaat dat onze veiligheid bevorderen? Ik voel me niet zo veilig als ik aan de ene kant wel weet dat er een grote en machtige geheime dienst actief is en er miljoenen publiek geld worden besteed aan de toerusting van die dienst, terwijl ik tegelijkertijd helemaal niks mag weten over wat ze doen, waarom, onder welke randvoorwaarden, en vooral: of er adequaat toezicht op de dienst wordt uitgeoefend. Als die dienst op een kwaaie dag besluit dat ze mij een risico voor de staatsveiligheid achten (en wij weten niet wat voor besluiten ze nemen, op grond van welke criteria en informatie, en we weten ook niet over welke informatie ze beschikken) en als ze me van m’n fiets trekken, in een busje mikken en linea recta naar Bulgarije transporteren om me in een geheime gevangenis weg te stoppen bij wijze van risicobeheersing, of anders een Amerikaanse drone op me af sturen om m’n tentje lek te schieten als ik ergens in de Alpen aan het kamperen ben, kraait er geen haan naar. Waarom zou ik erop vertrouwen dat dat niet zal gebeuren? Ok, ik ken niemand die verdwenen is, maar dat zegt niet alles want ik ben een saai mens dus mijn kennissenkring bestaat voornamelijk uit doorsnee burgers.

Ik zou graag hebben dat ik werkelijk kon vertrouwen op parlementaire controle van de regering, ook op het terrein van staatsveiligheid. Het systeem van controle werkt alleen bij de gratie van openheid. Zonder openheid geen verantwoording. Op z’n minst zouden politieke partijen publiekelijk uit kunnen leggen langs welke meetlat ze de ministers van veiligheid leggen.

Hier een uitstekend artikel over het rottende effect van geheimhouding.