Hama

In Syrië worden al tientallen jaren mannen, vrouwen en kinderen gemarteld en vermoord. Met hele steden tegelijk. Voor vluchtelingen hebben we geen plaats. Maar als er gas wordt gebruikt willen we ineens bommen gooien. Dat zal ze helpen! 

Hier een perfect stuk van Ian Buruma

We zijn allemaal achterlijk

Ik word krankzinnig van de debilisering overal om me heen. Ik doel niet op het feit dat er in bijna elk NRC-artikel een d-t-fout staat (hij benaderd, dat soort erge dingen) maar vooral op de kinderstemmetjes waarmee idiote, overbodige producten aan de man worden gebracht of de ellende waarmee bijna elk radio- en tv-kanaal gevuld wordt. Letterlijk àlles is commercieel, alles is een ‘product’ en óveral moet winst op gemaakt worden, en dus moet de mensheid worden wijsgemaakt dat het toch vooral moet kopen kopen kopen. Omdat het in werkelijkheid om compleet nutteloze, zinloze onzin gaat gebeurt dat wijsmaken op de hap-slik-weg manier, de reclameboodschap moet er zo soepeltjes mogelijk in glijden.

En ook kunst, literatuur, bijzonder eten, goede smaak, het moet allemaal in grote kwantiteit verkocht. Dus graag zo makkelijk mogelijk te verhappen. En dus hupsen we allemaal op hetzelfde catchy deuntje met onze hippe tattoos en dure kleertjes… ieder verkleinwoord is toepasselijk.

Zo, dat is van me af. Ga ik weer candycrushen.

Waarschuwing NSA over treinen

Volgens de NSA zijn moslimterroristen van plan een Europese spoorlijn op te blazen. Een slimme legitimeringsactie van de NSA? Hoe kan ik als burger beoordelen of er een greintje plausibiliteit in de waarschuwing zit? Verzinnen onze spionnen zo’n bericht gewoon (vrij eenvoudig, de kwetsbaarheid van spoorlijnen is al jaren en jaren algemeen bekend)? Of hebben ze een paar arabieren over treinen horen praten en concluderen ze dat er een bomaanslag zit aan te komen?

Zelfs als er werkelijk ergens in het middenoosten een bom in elkaar wordt geknutseld die binnenkort ergens in Europa ontploft, wat zou ik dan kunnen doen? Denkt de NSA dat ik de komende maanden maar even niet met de trein ga reizen? Is het bericht van de NSA ingegeven door concurrentie-overwegingen van American Airlines misschien?

Radio

Op de sportschool staat een populaire radiozender aan. Zo eentje met flauwe kwisjes en telefooninterviewtjes over niets. Eén van die kwisjes wordt aangekondigd: je kan een facelift winnen.

Behind the candelabra

Ik heb een hekel aan Michael Douglas, maar in deze film speelt ie meesterlijk. Hij zet Liberace met liefde neer, en met de (zelf)relativering die de man zelf ook moet hebben gehad, tegelijk met z’n grenzeloze protserigheid. Ook Matt Damon is goed gecast, je gelooft werkelijk dat hij op zijn manier van Liberace houdt, wil houden. Al heeft hij een verknipt idee van liefde, de verlatingsangst steekt voortdurend de kop op.

Ik had tot nog toe weinig begrip voor de homo-huwelijksstrijd. Waarom zou je in vredesnaam willen trouwen? Maar de scene waarin Scott in het boek van Liberace leest hou hij compleet uit diens leven weggeschreven is, opent me de ogen. Wat verschrikkelijk als je bestaan, je relatie, het feit dat je ooit van iemand gehouden hebt en dat iemand van jou hield, totaal ontkend wordt. Onverdraaglijk. Niet omdat de geliefde je verraadt, maar omdat de wereld niet tolereert dat er liefde is.

Onrecht

Er worden een paar duizend mensen opgepakt, gemarteld, zonder proces onder middeleeuwse omstandigheden gevangen gezet zonder uitzicht op vrijlating, zonder bezoek, zonder communicatie, zonder informatie. Dat gebeurt voor míjn veiligheid, voor míjn welzijn. Ongevraagd ben ik ineens de reden voor het onrecht. Op geen enkele manier kan ik me aan de kant van die duizenden plaatsen. Voor mij gelden nog steeds alle grondrechten. Met mijn profiel loop ik geen gevaar ook opgepakt, gemarteld en vastgezet te worden. Juridisch heb ik geen bal met die duizenden te maken, want ze komen uit een ander land en zijn slachtoffer van een ander land.

Mijn opties zijn: het leed negeren en zo vrolijk mogelijk verder leven; me laten overtuigen dat die duizenden gevaarlijke demonen zijn; ze tot Jezus, onschuldig lam geofferd voor onze zonden, verklaren en dan teleurgesteld raken als het bloed aan hun handen van een bermbom komt.

Een wereld die zó cynisch is dat de staten die tamboereren op democratie en recht, rücksichtlos ‘de ander’ ontmenselijkt om ‘ons’ het paradijs te bieden, is nauwelijks leefbaar. Hoe kan je jezelf in de spiegel aankijken als je pad bezaaid ligt met lijken?

Morris West, The clowns of god

Wat een stom boek. Op driekwart dacht ik dat een smurfenboek nog diepzinniger was. Maar tja, wat een ontieglijk stomme lezer ben ik dan, om toch door te blijven lezen. Het is een beetje als m'n bordje leeg eten, zo ben ik nou eenmaal opgevoed. Absoluut niet de moeite waard en het kostte verdorie echt moeite. Waarom heeft de uitgeverij meneer West niet eerst eens op schrijfcursus gestuurd?

De betekenis van privacy

Ik probeer m’n blog niet vol te stoppen met verwijzingen naar andermans artikelen, maar soms kom ik iets tegen dat te mooi verwoord is om te laten lopen. Ik maak me al jaren druk om privacy, ongelijke behandeling, gebrek aan controle op macht en het lukt me niet goed om te laten zien hoe dergelijke kwesties met elkaar samenhangen. In dit artikel gebeurt dat uitstekend.

“Privacy is often threatened not by a single egregious act but by the slow accretion of a series of relatively minor acts. In this respect, privacy problems resemble certain environmental harms, which occur over time through a series of small acts by different actors. Although society is more likely to respond to a major oil spill, gradual pollution by a multitude of actors often creates worse problems.”

Nussbaum, Poetic justice

Nussbaum is een fijne filosofe en ze schrijft behoorlijk leesbaar, maar dit boekje had net zo goed een artikel kunnen zijn en dan was haar boodschap volgens mij veel sterker uitgekomen. Boodschappen eigenlijk: het is belangrijk dat juristen, rechters vooral, literatuur lezen zodat ze zich leren verplaatsen in individuen waardoor algemene regels menselijke betekenis krijgen; en emoties zijn essentieel om te kunnen spreken van rationaliteit. Ze besteedt erg veel aandacht aan die tweede boodschap terwijl dat naar mijn smaak nou echt een mega open deur is. Het lijkt er sterk op dat ze vooral reageert op mafketels die kennelijk beweren dat emoties geen plaats hebben in rationele overwegingen. Waar die dan hun morele principes vandaan halen of hoe zij waarnemingen evalueren is mij niet duidelijk, maar erg interessant is het ook niet.

De eerste stelling wel: fictie helpt om de oneindige hoeveelheid verschillen tussen mensen te zien, om te begrijpen hoe bepalend de sociale context is waarin mensen leven, en juist dankzij die inzichten democratiseert het. Als iedereen uniek is en als omstandigheden op een ingewikkelde manier grote invloed hebben op het verloop van een bestaan, dan is iedereen in z’n menselijkheid gelijk, is niemand ‘beter’ dan een ander. En, waar Nussbaum ook nadrukkelijk op wijst, mensen zijn geen getallen, geen uitwisselbare, kwantificeerbare, grootheden. Het verdriet van de één wordt niet gecompenseerd door de rijkdom van de ander. En niks is zo repressief en respectloos als het behandelen van mensen als groep of soort, als éénheden werkuren of functieprofielen.

Ze haalt uitvoerig Adam Smith aan, die het kennelijk vanzelfsprekend vond om mensen, individuen, met respect te behandelen en voor wie het ondenkbaar was om werknemers als broedkippen te gebruiken.